Wat en waarom?
Maar weinig mensen zijn lid van een Nederlandse politieke partij; het zijn er een kleine 270.000 (bron DNPP 2018). De PvdA telt er ruim 42.000 en is zit daarmee de grootste partij, het CDA, dicht op de hielen.
Een groot deel van onze leden beperkt haar bemoeienis met de partij tot het stemmen erop bij de verkiezingen. Een ander en aanzienlijk kleiner deel van de leden zet zich actief voor de partij in. Dat in verschillende rollen en hoedanigheden, bijvoorbeeld als (burger)raadslid of als wethouder. En weer een ander deel van onze leden zit ergens tussen die twee polen in: zij nemen bijvoorbeeld regelmatig kennis van de berichtgeving op onze website en bezoeken de algemene ledenvergaderingen.
Wat al onze leden bindt is dat ze de sociaaldemocratie een warm hart toedragen. Daarom werden respectievelijk zijn ze tenslotte lid. Maar er is meer: ook alle leden hebben opvattingen en meningen over tal van belangrijke zaken, thema’s en ontwikkelingen die er in onze samenleving spelen en die hun bestaan raken.
Het primaire doel dat we met het in beeld brengen van de opvattingen en meningen van een groot of in ieder geval representatief deel van onze leden voor ogen hebben is onze vertegenwoordigers – raadsleden en wethouders – (beter) in staat te stellen te bepalen voor welke zaken zij zich in gemeenteraden en gemeentebesturen vooral in moeten zetten.
Het tweede en secundaire doel is de ledendemocratie binnen de PvdA een ‘boost’ te geven. Dit omdat we van mening zijn dat een levende ledendemocratie een vereiste is om het sociaaldemocratisch gedachtegoed dat ons bindt en de partij waarin en waarmee we dat gestalte proberen te geven toekomstbestendig te maken. Dat veronderstelt wel dat we ’t niet bij een enkele ledenraadpleging moeten laten. We zullen u dus vanuit het bestuur dan wel vanuit de lokale fracties met enige regelmaat blijven vermoeien….
Tegen deze achtergronden moet het voornemen om werk te willen maken van het verbeteren van de ledendemocratie zoals het bestuur van de PvdA regio Eindhoven e.o. dat in haar ‘actieplan 2018’ opschreef worden begrepen.
Het is ons gelukt om in 2018 aan die belofte gestalte te geven. Belofte maakt tenslotte schuld nietwaar?
Hoe?
De eerste in eind 2018 gehouden ledenraadpleging zetten we als volgt op. We legden alle leden in de regio Eindhoven e.o. een vragenlijst voor met als centrale vraag ‘Wat wil ik mijn PvdA-raadslid/-leden en wethouders voor deze periode vooral meegeven?’ Om niet in algemeenheden te blijven steken ‘vertaalden’ we die vraag in een 16-tal subvragen die ons daar een genuanceerd beeld van zouden kunnen geven.
Het maken van de opzet en het verwerken van de resultaten gebeurde in prettige samenwerking met Het Rode Nest. Ter toelichting: het Rode Nest is een onafhankelijke denk- en ontwikkeltank m.b.t. de ledendemocratie binnen de PvdA.
De uitkomsten
In totaal hebben 115 van de in totaal 460 aangeschreven leden aan het panel deelgenomen. Zo’n 25% van de aangeschreven leden vulden de enquête in. Een ‘opbrengst’ waar we gezien de eerste ervaringen elders in ’t land trots op mogen zijn. Maar belangrijker: de uitkomsten leverden prima handvatten op waarmee de lokale fracties aan de slag kunnen en moeten.
Ter toelichting op de cijfers in de tabellen:
- Ehv=Eindhoven, V=Veldhoven, Nu=Nuenen, S+B=Son en Breugel, W=Waalre, B=Best, Regio= totaal
- de laagste scores per aspect zijn in rood, de hoogste in blauw aangegeven.
| Aspect | Regio | Ehv | V | Nu | S+B | W | B |
| Respons (in aantallen) | 115 | 68 | 19 | 12 | 6 | 6 | 4 |
| Respondenten >60 jaar | 63% | 52% | 74% | 83% | 67% | 75% | 50% |
| Respondenten <40 jaar | 11% | 16% | 5% | 8% | 0% | 0% | 0% |
| Kent programma niet | 32% | 34% | 26% | 25% | 17% | 33% | 50% |
| Volgt de politiek | 93% | 92% | 84% | 100% | 100% | 83% | 100% |
| Kent vertegenwoordigers | 87% | 83% | 94% | 100% | 83% | 83% | 100% |
| Tevreden over vertegenwoordigers | 66% | 55% | 72% | 89% | 80% | 67% | 75% |
| Niet tevreden over communicatie | 25% | 32% | 17% | 11% | 0% | 33% | 25% |
| Positief oordeel over ledenraadpleging | 79% | 84% | 78% | 89% | 40% | 50% | 100% |
Op het niveau van de regio krijgen vooral de thema’s ‘wonen‘, ‘kunst en cultuur’ en ‘ouderen’ naar de mening van respondenten onvoldoende aandacht: de eerste twee aspecten worden in 17% van de reacties genoemd, het thema ‘ouderen’ in 13% van de antwoorden.
Per gemeente lopen deze afhankelijk van de lokale situatie begrijpelijk uiteen. De thema’s met de hoogste scores en die dus de meeste aandacht van onze vertegenwoordigers verdienen zijn in:
- Eindhoven: wonen, kunst en cultuur en ouderen (22%, resp. 20% en 20%)
- Veldhoven: wonen (17%)
- Nuenen: verkeer & vervoer (22%)
- Son en Breugel: geen
- Waalre: kunst en cultuur (40%)
- Best: kunst en cultuur, relatie gemeente-burgers en sport en recreatie (alle 25%)
Een uiteenlopend beeld tussen de verschillende gemeentes tekent zich ook af bij de antwoorden op de vraag ‘waar zou ik met voorrang mijn geld aan uitgeven?’ Op het niveau van de regio gaat de hoogste voorkeur uit naar achtereenvolgens ‘armoede’, ‘zorg en welzijn’ en ‘wonen’. Armoede wordt in 17% van de antwoorden aangegeven, zorg en welzijn in 14% en wonen in 11%.
De 4 hoogste scores op deze vraag voor de onderscheiden thema’s per gemeente zijn in:
- Eindhoven: armoede (16%), zorg/welzijn (14%), wonen en arbeidsmarkt (beide 11%);
- Veldhoven: armoede (23%), duurzaamheid/natuur/milieu (11%), wonen en zorg en welzijn (beide 10%);
- Nuenen: zorg/welzijn (17%), armoede (15%), wonen (11%) en leefbaarheid/veiligheid (10%);
- Son en Breugel: wonen (13%), armoede (12%), duurzaamheid/natuur/milieu (12%), zorg en welzijn (11%);
- Waalre: verkeer en vervoer (22%), armoede (18%), zorg en welzijn (17%) en wonen (12%);
- Best: wonen (15%), zorg/welzijn (14%), armoede (12%); duurzaamheid/natuur/milieu en arbeidsmarkt (beide 8%).
| Thema | Regio | Ehv | V | Nu | S+B | W | B |
| Armoede | 17% | 16% | 23% | 15% | 12% | 18 % | 12 % |
| Zorg & welzijn | 14% | 14% | 10% | 17% | 11% | 17% | 14% |
| Wonen | 11% | 11% | 10% | 11% | 13% | 12% | 15% |
| Arbeidsmarkt | 9% | 11% | 8% | 7% | 6% | 8% | 8% |
| Duurzaamheid/natuur/milieu | 10% | 10% | 11% | 7% | 12% | 10% | 8% |
| Leefbaarheid/veiligheid | 6% | 6% | 4% | 10% | 7% | 5% | 7% |
| Verkeer & vervoer | 5% | 4% | 4% | 6% | 8% | 22% | 6% |
De lessen
- Te trekken lessen voor bestuur en alle fracties:
- Actief zijn/worden met de zoektocht naar jonge leden en het vasthouden van de jonge leden die we hebben; we zijn inmiddels bijna een ‘ouderenpartij’. Dit belang wordt door het bestuur onderkend en is opgenomen in het activiteitenplan 2019;
- Er bij de volgende verkiezingen werk van maken het programma beter onder de aandacht van onze leden en potentiele kiezers te brengen;
- De bekendheid van onze vertegenwoordigers is verbluffend hoog (houden zo!);
- Hetzelfde geldt voor de tevredenheid over de lokale vertegenwoordiger; Eindhoven scoort in dit opzicht laag;
- Actief op zoek gaan naar de vraag op welke punten onze leden (soms) ontevreden zijn over ons lokale politieke optreden en handelen;
- Verbeteringen door te voeren waar het de communicatie met onze leden betreft (met uitzondering van Son en Breugel).
- Door te gaan op de weg van periodieke ledenraadpleging.
- Te trekken lessen voor de verschillende fracties:
- Eindhoven: meer politieke aandacht aan de thema’s wonen, kunst en cultuur en armoedebestrijding geven en/of dit beter uitdragen; de thema’s armoede, zorg & welzijn, wonen en arbeidsmarkt verdienen naar de mening van de respondenten hoge prioriteit;
- Veldhoven: meer politieke aandacht aan het thema wonen te geven en/of dit beter uitdragen; de thema’s armoede, duurzaamheid//natuur/milieu, wonen en zorg & welzijn verdienen naar de mening van de respondenten hoge prioriteit;
- Nuenen: meer politieke aandacht aan het thema verkeer & vervoer te geven en/of dit beter uitdragen; de thema’s zorg & welzijn, armoede, wonen en duurzaamheid//natuur/milieu verdienen naar de mening van de respondenten hoge prioriteit;
- Son en Breugel: m.b.t eventueel onvoldoende aandacht zijn er geen aandachtspunten aangegeven; de thema’s wonen, armoede, duurzaamheid/natuur/milieu en zorg en welzijn verdienen naar de mening van de respondenten hoge prioriteit;
- Waalre: meer politieke aandacht aan het thema kunst en cultuur te geven en/of dit beter uitdragen; de thema’s verkeer & vervoer, armoede, zorg & welzijn en wonen verdienen naar de mening van de respondenten hoge prioriteit;
- Best: meer politieke aandacht aan de thema’s kunst en cultuur, relatie gemeente-burgers en sport en recreatie te geven en/of dit beter uitdragen; de thema’s wonen, zorg & welzijn, armoede, duurzaamheid/natuur/milieu en arbeidsmarkt verdienen naar de mening van de respondenten hoge prioriteit.
